Tijdloze levenslessen van een eigenzinnige jongedame

Tranen met tuiten alweer bij dit prachtige jeugdboek.
Over hoe graag we anderen (en onszelf) de pijn willen besparen die we in het verleden gevoeld hebben. Helaas kunnen we in de realiteit anderen niet 'redden' en moet ieder op zijn eigen tempo de lessen van het leven aan den lijve ondervinden, ook al moeten ze daarvoor al eens met hun kop tegen de muur lopen. Maar dankzij onze ervaringen kunnen we wel groeien en, net als mevrouw Kano, anderen inspireren. Om de dingen eens langs een andere kant te bekijken. Om te beseffen dat ieder zijn eigen rugzakje heeft en ook maar doet wat ie kan gezien de omstandigheden.

Dat doet me weer denken aan een citaat van Maya Angelou dat ik probeer als leidraad te gebruiken: "Do the best you can until you know better. Then when you know better, do better."

Aan spijt heb je niets. Het boek spoort de lezer dan ook aan om in het nu te leven: "Tijdreizen is mooi om herinneringen opnieuw te beleven, maar als je een verschil wilt maken, zul je soms de dingen moeten doen op het moment dat ze gedaan moeten worden. En als je dat niet doet, is het op een dag te laat." (p. 145) Iedereen krijgt op een gegeven moment tegenslag in het leven en, hoe oneerlijk dat ook mag lijken, de gebeurtenissen liggen vaak buiten onze controle. Maar wat we wél zelf in de hand hebben, is hoe we ermee omgaan. Laten we het ons overkomen als een willoos slachtoffer of grijpen we de situatie net aan om het tij te keren, om bewust een andere richting in te slaan?

Het boek werkt op meerdere niveaus. In de eerste plaats is het natuurlijk gewoon een spannend verhaal met een dapper, eigenzinnig hoofdpersonage. Maar misschien helpt het jonge lezers ook om onbewust wat meer begrip te krijgen voor volwassenen, die zichzelf soms wat zijn kwijtgeraakt. En herinnert het boek volwassenen eraan om eens wat vaker door de bril van een kind te kijken en meer aanwezig te zijn in het moment (in plaats van zich te gedragen alsof ze in de grot van Plato zitten: "Ze rennen door een tunnel onder de grond, en boven de grond is er een hele wereld en die zien ze niet eens." p. 161). Voor beiden is het boek een aanmoediging om nieuwsgierig en eigenwijs te blijven, om het kind in je levend te houden en te gaan voor je dromen. Anders word je zoals slappe, aangelengde limonade, en wie wil dat nu?

Ongetwijfeld zullen vele lezers zich herkennen in het hoofdpersonage Cato: hoewel ze zich vaak onbegrepen voelt en al wat kwetsuren heeft opgelopen in haar jonge leven, toch houdt ze de moed erin en probeert ze op haar eigen originele manier wat van het leven te maken. Dit boek bevat dan ook heel wat mooie reminders voor iedereen die al eens worstelt met zichzelf, die zich anders voelt of bang is voor wat anderen van hen denken. Zoals deze:
'Op school vindt iedereen me raar, maar dat kan me niks schelen.'
'Dat doe je goed. Er zijn al zo veel normale mensen. Daar is geen bal aan.' (p. 239)

Ook deze waardevolle raad van mevrouw Kano is er eentje om te onthouden:
"Denk maar een tijdje goed na over alles. Of denk juist niet na, dat werkt vaak nog beter." (p. 145)

Dat ga ik dan maar eens doen ;-)