Pijnlijk realistisch maar ook louterend en hartverwarmend relaas over de zoektocht die het leven is

Het zoveelste boek over je weg zoeken in het leven. Wat maakt dit dan zo anders dan de rest? Op het eerste zicht leek het gewoon de beschrijving van een dag in het leven van 2 vrouwen, met hun gedachten en gevoelens. Maar dan wel uitermate herkenbaar beschreven. Niet iets wat je leest om even te ontsnappen uit het echte leven. Dit was the real deal. Pijnlijk realistische dialogen met ongemakkelijke stiltes, schijnbaar tegenstrijdige gedachten, allesverterende twijfel, te snel gaan invullen voor een ander, ... Gaandeweg kropen de personages onder mijn huid, of ik in hun hoofd. Samen met hen heen en weer geslingerd tussen hoop en wanhoop en alles daartussen. De tranen kwamen en ik liet ze lopen.

Als therapeute luistert Ruth naar de verhalen van anderen, probeert ze de juiste vragen te stellen om hen te helpen zichzelf te ontrafelen. Maar begrip tonen naar anderen toe is vaak makkelijker dan naar jezelf. En misschien is ze ook tegenover hen niet altijd zo meevoelend als ze wel zou willen denken. Voor degenen die het dichtste bij ons staan zijn we vaak het hardste, net omdat we van hen verwachten, verlangen dat ze ons volledig begrijpen.

Een onmogelijke opgave. Zeker voor Ruth en haar man Aidan, die ieder op hun eigen manier omgaan met het feit dat ze geen kind hebben kunnen krijgen en elkaar dreigen te verliezen. Wanneer Aidan een paar dagen weg is, vraagt Ruth zich af wat er tussen hen nog is en weegt ze in haar hoofd de opties af (Weggaan! Blijven!). Maar uiteindelijk hoort ze in die maalstroom van gedachten wel telkens opnieuw alleen maar haar eigen perspectief. Als lezer wil je je vaak identificeren met - of op zijn minst herkennen in - de hoofdpersonages (we zien allemaal graag datgene bevestigd waarvan we al overtuigd zijn, nietwaar? 😉) Maar zo geef je bepaald perspectieven wel meer gewicht dan andere. Want je weet niet wat er zich afspeelt in de hoofden van de andere personages. Als jonge, hooggevoelige moeder met een sterke neiging tot overanalyseren leefde ik erg mee met Ruth: het verlangen naar een kind, de angst dat er iets misgaat, schuldgevoelens, verdriet om levens die je niet zal leiden, de vraag of dit nu het leven is zoals je het had voorgesteld, ... Maar dit boek toonde ook de kant van de partner met zijn eigen noden:

Laat me met rust, wenst hij in stilte. Maar nee, Ruth staat nu bij hem in de kamer en verstoort deze ruimte, en weer voelt hij een golf van irritatie over hoe ze altijd per se een reactie wil hebben, hoe ze gehoord en gezien wil worden op precies het moment dat het haar uitkomt, zonder rekening te houden met waar jij bent of wat jij voelt. (p. 190)

Confronterend 😅 Al begrijpt ook hij natuurlijk te weinig hoe zij zich voelt, wat zij nodig heeft. Daarin ligt de grote kracht van de schrijfster, om je samen met de personages te laten beseffen dat je misschien te weinig moeite hebt gedaan om je in te leven in het standpunt van de ander, of het je zelfs maar voor te stellen. En wanneer je dat andere verhaal te horen krijgt denk je: ja, zo kan het ook. Het is niet alleen maar hoe ik het zag. Er is niet één waarheid. We proberen allemaal op onze manier betekenis te geven aan wat ons overkomt en te zoeken naar zingeving en hoop in dit leven. Eenmaal we de moed verzamelen om een stap dichter naar de ander te zetten en een poging doen om onze gevoelens te verwoorden, kunnen we deze tocht samen aangaan. Misschien niet helemaal zoals we het in ons hoofd hadden. Maar óók goed, ook waardevol.

Ook in het verhaal van de zestienjarige Pen loopt niet alles zoals ze het zich had voorgesteld. Het leven van een tiener kent sowieso grote hoogtes en laagtes, zoals velen onder ons zich vast nog wel herinneren 😉 Pens autisme maakt het extra uitdagend. Het is niet altijd gemakkelijk voor haar om anderen te lezen. Tegelijk weet zij als geen ander hoe het is om 'anders' te zijn en heeft ze dankzij haar therapie ze geleerd om triggers te herkennen en orde te brengen in de chaos. Haar neurodiverse brein stelt haar dus ook net in staat om aan zelfreflectie te doen én er te zijn voor anderen op een manier die niet vanzelfsprekend is. Haar gedachtegang is bijzonder realistisch beschreven en toont aan dat er onder haar beperkte 'Oké's' een innerlijke rijkdom verborgen gaat die het waard is om te ontdekken, desnoods met wat extra moeite. Dat er veel mogelijk is, zelfs al begrijp je elkaar niet altijd, blijkt uit haar hartverwarmende relatie met haar moeder Claire. Die moeder is er dan ook wel echt één uit de duizend:

Pen denkt aan Claire, aan wat ze had gezegd toen Pen haar vroeg of ze teleurgesteld was om haar als dochter te hebben. 'O Pen. Je krijgt niet altijd wat je wil,' had Claire lachend en huilend gefluisterd. 'Soms krijg je er iets anders voor in de plaats.' (p. 241)

Hartje hartje.