Filip Rooryck
Leestip van Filip Rooryck
A mind needs books like a sword needs a whetstone (R.R. Martin)

Viktor

24 juni 2020

Onze familie mocht dan Joods zijn, maar dat merkte je nergens aan,’ benadrukt Judith Fanto (1969) aan het begin van haar debuut-roman "Viktor".

De relieken in huis zijn eerder toevallige erfenissen van de Weens-Joodse familie Rosenbaum die tijdens de Tweede Wereldoorlog van Oostenrijk naar Nederland vluchtte. ‘Hoewel ik me er al vroeg van bewust was dat wij Joods waren, begreep ik niet wat het betekende,’ vermeldt het hoofdpersonage bij aanvang van het boek.

Fanto wisselt in Viktor twee verhaallijnen af. Het verhaal over Geertje van den Berg, Fanto's alter ego – die later in het boek niet toevallig Judith zal heten – speelt zich af in het studentikoze Nijmegen van 1994. Als tweedegeneratie oorlogsgetroffene wil zij uitzoeken waarom haar familie altijd zo geheimzinnig heeft gedaan over hun Joodse identiteit. Ze sluit zich tot ontsteltenis van haar ouders aan bij de joodse gemeente in Nijmegen, waar ze voor het eerst in haar leven echt in contact komt met de Joodse religie en spijswetten. Ondertussen duikt ze in het geheim in de familiearchieven op haar grootmoeders zolder op zoek naar bruikbare documenten met waardevolle informatie over haar Joodse familieleden.

De tweede verhaallijn situeert Fanto rondom de familie Rosenbaum. In het Wenen van 1938 grijpt Hitler op dat moment de macht. De familie krijgt steeds meer te maken met Jodenhaat. Fanto heeft vooral aandacht voor de rebelse Viktor Rosenbaum. Hij wordt beschouwd als het zwarte schaap van de familie door zijn rokkenjagerij en kortstondige lucratieve baantjes. Hij is een schande voor de intellectuele Rosenbaums, die studeren, goede banen hebben en (het liefst) naar Gustav Mahler luisteren. Viktor heeft lak aan regels en autoriteit. Daar staat tegenover dat hij voor zijn dierbaren door het vuur gaat. Tijdens de Anschluss is hij dan degene die de familie Rosenbaum met zijn vastberaden vindingrijkheid helpt te vluchten.

De twee verhaallijnen komen samen in oudoom Viktor, aan wie de familie uiteindelijk veel te danken heeft. Dit is geen zoveelste oorlogsver-haal of een verhaal over de holocaust. Het is het verhaal van een familie die overweldigd werd door de gevolgen van de jodenhaat en van wie het leven zo ingrijpend is veranderd dat de gevolgen een generatie later nog steeds nazinderen. Mensen die worstelen met hun identiteit en, hoewel het in feite niet langer nodig is, blijven onderduiken. Woorden blijven taboe, over doodsoorzaken wordt niet gesproken en over Viktor valt er amper een goed woord. Terwijl hij toch de held van de familie is.

Fanto baseerde "Viktor" op de waargebeurde familiegeschiedenis van haar eigen welgestelde Weens-Joodse familie van 1914 tot 1995.

Het debuut is in zekere zin een ode aan hem en aan familiebanden in het algemeen. "Viktor" handelt verder over thema’s als identiteit, het gevoel van thuishoren, liefde en vriendschap.

Fanto hanteert van begin tot eind een vlotte beeldende schrijfstijl waardoor dit ingrijpende familieportret leest als een historische roman. Af en toe lezen wij wijze kanttekeningen bij de rechtsleer, de studie die Geertje/Judith volgt, net zoals de auteur deze volgde.

Het is prachtig hoe Fanto familiefavoriet Mahler subtiel en met humor in de opbouw van haar verrassende romandebuut verweeft.

Dit is een debuut dat kan tellen en er in alle opzichten staat.

Een aanrader van formaat !

Auteur: Judith Fanto

Uitgever: Ambo|Anthos

  • Nederlands
  • Hardcover
  • 9789026350764
  • Druk: 1
  • maart 2020
  • 392 pagina's

Mooie Hardcoverillustratie : met een gestileerde V, Dame in Gelb - Max Kurtzweil 1899 - Wien Museum en de universiteitsbibliotheek van Nijmegen

Synopsis

Een jonge vrouw gaat op zoek naar haar familiegeschiedenis die terugvoert naar het Wenen van voor de Eerste Wereldoorlog.

Filip Rooryck
Leestip van Filip Rooryck
A mind needs books like a sword needs a whetstone (R.R. Martin)

Viktor : roman
Titel:
Viktor : roman
Auteur:
Judith Fanto
# pagina's:
396 p.
Genre:
Romans
Uitgeverij:
Ambo|Anthos
ISBN:
9789026350764
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Joden ; Oostenrijk ; 1918-1945
Aanbevolen voor:
Feitenverzamelaars ,
Nostalgici ,
Romantici
Doelgroep:
Volwassenen

Gerelateerde leestips