Magisch-realisme met een scheut psychologie en Finse droge humor

Dit boek is niet te vergelijken met iets anders dat ik al gelezen heb. Ontmoetingen met watergeesten en andere mythische wezens worden beschreven alsof het de normaalste zaken van de wereld zijn. De lezer valt, net als rechercheur Janatuinen, van de ene verbazing in de andere.

Maar uiteindelijk verschilt deze wereld toch niet zozeer van de onze. De personages zoeken ieder op hun manier naar hun plekje in de wereld. En dat gaat gepaard met de nodige teleurstelling wanneer het niet loopt zoals ze voor ogen hadden. Op wie moet je kwaadheid, verdriet en schuldgevoelens dan richten en hoe kan je toch nog iets van je leven maken?

De psychologische uitdieping is sterk. Ook al kampt de zwijgzame Elina met zwaarmoedigheid, ze is vastbesloten haar jaarlijkse snoek te vangen, haar leven staat op het spel. Via de figuur van Jousia krijgen we dan weer een grappig uitvergroot beeld van de vurige wereldverbeteraar die vecht met woorden, de onbegrepen kunstenaar die “van mening was dat kunst zich niet aan de wereldse wetten hoefde te houden.” (p. 155). Bij beiden zien we een verrassende evolutie.

En het boek is ook spannend. Zaken uit het verleden komen beetje bij beetje aan het licht. Het gaat ten slotte wel over een vloek die verbroken moet worden en de tijd begint te korten.

Dat de aanwezigheid van de mythische wezens in deze wereld als vanzelfsprekend ervaren wordt zegt iets over hoe we zouden kunnen omgaan met dingen die ons petje soms te boven gaan, zoals mentale gezondheid, intense gevoelens, energie, ... Iemand die zichzelf niet is en vreetbuien heeft, dat is in de romanwereld duidelijk: er is een klopper in hem gevaren (een demon, eigenlijk een vervloekt stukje ziel met heimwee naar zijn dode lichaam dat die pijn probeert te verlichten door te eten, p. 254). Iemand van wie de krachten alsmaar afnemen en die vanbinnen stilaan doodgaat heeft te lijden onder een vloek. Tijdens krachtnacht (de nacht na een storm) ga je maar beter niet naar buiten, want dan "zijn alle gruwelen op de been die je je maar kan voorstellen. En ook die je je niet kan voorstellen" (p. 183).

Hekserij en wezens die anders zijn dan de mens maken gewoon deel uit van deze wereld, maar in onze huidige westerse wereld waar de mens zichzelf tot heerser heeft uitgeroepen zijn we gaandeweg de verbinding met de natuur, spiritualiteit en andere krachten kwijtgeraakt. We rationaliseren alles weg en wat we niet begrijpen bestaat niet. Geen wonder dat velen tegenwoordig gebukt gaan onder een enorme verantwoordelijkheid en schuldgevoelens.

Deze roman is voor mij dan ook een herinnering om ook in onze hedendaagse wereld wat meer ruimte te laten voor het onverklaarbare, dat gewoon samen met ons kan bestaan.