Liefde en dood in het Rusland van Tsjaikovski

In Arthur Japins nieuwste (historische) roman ‘Kolja’ is ene Nikolaj Konradi (Kolja) aan het woord. Als doofstomme jongen namen de broers Peter en Modest Tsjaikovski hem onder hun hoede. Zij leerden hem praten, schonken hem hun liefde, brachten hem in contact met de beau monde van Petersburg, doorreisden met hem Europa, openden voor hem de wereld van de homoseksuele omgang. Dit alles leren we uit de dagboeken van Modest T. Maar nu is de wereldbefaamde componist gestorven en tijdens de dagen van rouw gaat Kolja, inmiddels een welsprekende en bemiddelde jongeman, op zoek naar de ware doodsoorzaak: hij gelooft niet in de choleratheorie en vermoedt dat er zelfmoord – of zelfs moord – in het spel is vanwege de door de tsaren weinig gesmaakte geaardheid van Ruslands grootste muzikale zoon.
In een prachtig, wat ouderwets Nederlands, dat dicht de verteltoon van de Russische auteurs uit die tijd benadert. Zoveel beroemdheden passeren de revue in dit rijke fresco van het Sint-Petersburg uit de tweede helft van de 19de eeuw. Het verhaal loopt als een postkoets die door de straten van de schitterende stad aan de Neva ratelt. En kwistig strooit Japin (maar steeds bij monde van een van zijn protagonisten) in deze op feiten gebouwde roman met fijnzinnige observaties over (ouder)liefde, over de eenzaamheid van het anders-zijn, over kleinburgerlijkheid, over vriendschap en dood, over muziek en literatuur, over de macht en onmacht van taal.